Postać literacka jako przedmiot rozmyślań aksjologicznych

Danuta Łazarska

Résumé


Autorka artykułu wychodzi od rozważań na temat aksjologii i postaci literackiej. Omawia rolę postaci w otwieraniu nastolatków na rozważania aksjologiczne. Sygnalizuje też wybrane i niepublikowane dotąd rezultaty badań, które przeprowadziła wśród przyszłych nauczycieli. Odwołując się do opowiadań zamieszczonych w dwóch tomach Gorzkiej czekolady, uwagę poświęca Dziewczynie mistrza Katarzyny Ryrych – występującym w niej postaciom i ich znaczeniu dla rozbudzania namysłu uczniów nad ważnymi aksjologicznie sprawami. Całość zamykają refleksje nad edukacją aksjologiczną i wartością lekcyjnych spotkań z postaciami literackimi.


Mots-clés


aksjologia; postać literacka; edukacja aksjologiczna

Texte intégral :

PDF (Język Polski)

Références


Dubisz, S. (red.). (2006). Uniwersalny słownik języka polskiego. Warszawa: PWN.

Gosk, H. (2006). (O)powieść o współczesnej postaci literackiej. Polonistyka, nr 10, 6–10.

Handke, R. (2008). Poetyka dzieła literackiego. Instrumenty lektury. Warszawa: PWN.

Ignasiak-Smela, A. (2015). Bohater tekstów dla gimnazjalisty – dawniej i dziś. Annales Universitatis Paedagicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linquae Polonae Pertinentia, nr 6, 226–234.

Janus-Sitarz, A. (red.). (2008). Wartościowanie a edukacja polonistyczna. Kraków: TAiWPN Universitas.

Jauss, H.R. (1986). Wzorce interakcji w procesie identyfikacji z bohaterem. W: H. Orłowski (red.), Współczesna myśl literaturoznawcza w Republice Federalnej Niemiec (s. 178–191). Warszawa: Czytelnik.

Karwatowska, M. (2010). Uczeń w świecie wartości. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Karwatowska, M. (2012). Autorytety w opiniach młodzieży. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Kasperski, E. (1998). Między poetyką a antropologią postaci. Szkic zagadnień. W: E. Kasperski, B. Pawłowska-Jądrzyk (red.), Postać literacka. Teoria i historia (s. 9–41). Warszawa: Uniwersytet Warszawski.

Kasperski, E. (2006). Świat człowieczy. Wstęp do antropologii literatury. Pułtusk–Warszawa: Akademia Humanistyczna im. A. Gieysztora.

Kopeć, U. (2008). Językowy obraz wartości w wypowiedziach licealistów (przyjaźń – miłość – nienawiść). Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.

Kowalikowa, J. (2008). Różne aspekty mówienia o wartościach i wartościowania w ramach kształcenia językowego w szkole. W: A. Janus-Sitarz (red.), Wartościowanie a edukacja polonistyczna. Kraków: TAiWPN Universitas.

Koźmińska, I. (2016). Wstęp. W: P. Beręsewicz, B. Kosmowska, W. Cesarz, A. Maleszka, K. Ryrych, K. Terechowicz, P. Królikowski, Gorzka czekolada i inne opowiadania o ważnych sprawach (s. 9). Warszawa: Prószyński i S-ka, Fundacja „ABCXXI – Cała Polska Czyta Dzieciom”.

Koźmińska, I. (2019). Wstęp. W: P. Beręsewicz, K. Ryrych, K. Terechowicz, K. Majgier, K. Szymeczko, Gorzka czekolada. Nowe opowiadania o ważnych sprawach (T. 2; s. 7–8). Warszawa: Prószyński i S-ka, Fundacja „ABCXXI – Cała Polska Czyta Dzieciom”.

Kuliczkowska, K. (1972). Dawne i współczesne problemy prozy dla dzieci. Warszawa: Wydawnictwo Universytetu Warszawskiego.

Kuliczkowska, K. (1985). Rozszerzanie świata. Wśród bohaterów współczesnej prozy polskiej i obcej. W: J. Papuzińska, B. Żurakowski (red.), Wartości literatury dla dzieci i młodzieży. Wybrane problemy (s. 107–119). Warszawa–Poznań: PWN.

Kurczab, H. (2012). Z problemów wartości i wartościowania (wybrane zagadnienia). Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego. Seria Filologiczna. Dydaktyka, z. 72, 7–37.

Kwiatkowska-Ratajczak, M. (1994). Z perspektywy wartości. O prozie dla dzieci i młodzieży. Poznań: Wydawnictwo Nakom.

Leszczyński, G. (2010). Bunt czytelników. Proza inicjacyjna netgeneracji. Warszawa: SBP.

Łazarska, D. (2015). Osoba ucznia w świadomości studentów polonistyki. O związku literaturoznawstwa z dydaktyką. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.

Łebkowska, A. (2005). Poznawanie siebie i poznawanie Innego. Wobec inności literatury. W: M. Czermińska, S. Gajda, K. Kłosiński, A. Legeżyńska, A.Z. Makowiecki, R. Nycz (red.), Polonistyka w przebudowie. Literaturoznawstwo – wiedza o języku – wiedza o kulturze – edukacja. Zjazd Polonistów Kraków, 22–25 września 2004 (T. 1; s. 238–252). Kraków: TAiWPN Universitas.

Markiewicz, H. (1981). Postać literacka i jej badanie. Pamiętnik Literacki, nr 2, 147–162.

Markiewicz, H. (1996). Wymiary dzieła literackiego. Kraków: TAiWPN Universitas.

Marzec-Jóźwicka, M. (2008). Miłość i gimnazjaliści. Praca z tekstem kulturowym na lekcjach języka polskiego. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Olbrycht, K. (2012). Wychowanie do wartości – w centrum aksjologicznych dylematów współczesnej edukacji. Pedagogika Chrystiana, nr 29, 89–104, DOI: https://doi.org/10.12775/PCh.2012.005.

Ryrych, K. (2019). Dziewczyna mistrza. W: P. Beręsewicz, K. Ryrych, K. Terechowicz, K. Majgier, K. Szymeczko, Gorzka czekolada. Nowe opowiadania o ważnych sprawach (T. 2; s. 312–335). Warszawa: Prószyński i S-ka, Fundacja „ABCXXI – Cała Polska Czyta Dzieciom”.

Tischner, J. (1982). Myślenie według wartości. Kraków: Znak.

Tischner, J. (2000a). Miłość nas rozumie. Rok liturgiczny z księdzem Tischnerem. Kraków: Znak.

Tischner, J. (2000b). Świat ludzkiej nadziei. Kraków: Znak.

Wiśniewski, R. (1989). Podstawy aksjologii Władysława Tatarkiewicza. W: Z. Czarnecki, S. Soldenhoff (red.), Człowiek i wartości moralne. Studia z dziejów polskiej myśli niezależnej (s. 289–312). Lublin: Wydawnictwo Lubelskie.

Żuk, G. (2016). Edukacja aksjologiczna. Zarys problematyki. Lublin: Wydawnictwo UMCS.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/en.2020.5.117-130
Date of publication: 2020-12-31 10:41:24
Date of submission: 2019-12-17 13:53:49


Statistiques


Visibilité des résumés - 1134
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 0

Indicateurs



Renvois

  • Il n'y a présentement aucun renvoi.


Droit d'auteur (c) 2020, Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova

Licence Creative Commons
Ce(tte) œuvre est mise à disposition selon les termes de la Licence Creative Commons Attribution 4.0 International.