Przeciw stereotypom, czyli jak zrozumieć niepełnosprawność. Studenckie projekty działań edukacyjnych na lekcjach języka polskiego

Streszczenie w języku polskim

Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na wybrane przykłady literackie, które reprezentują problematykę niepełnosprawności, wciąż budzącą skrajne uczucia i stanowiącą przedmiot licznych dyskusji. Są one skutkiem stereotypów, które funkcjonują w społeczeństwie oraz pojawiają się w świecie niepełnosprawnych. Literatura najnowsza prezentuje bohaterów zmagających się z niepełnosprawnością w codziennych sytuacjach życiowych. Książki Anny Sobolewskiej Cela. Odpowiedź na zespół Downa, Katarzyny Ryrych Wyspa mojej siostry, Doroty Terakowskiej Poczwarka oraz Magdy Papuzińskiej Wszystko jest możliwe mogą stanowić niezastąpione źródło wiedzy na temat możliwości i ograniczeń osób z dysfunkcjami. Niejednokrotnie ten typ literatury (w tym pisarstwo autobiograficzne i reportaże) przełamuje stereotypy na temat niepełnosprawności jako nieszczęścia czy niezdolności do uczestnictwa w życiu społecznym oraz ukazuje, oprócz deficytów czy barier, mocne strony w rozwoju konkretnych ludzi (dzieci i dorosłych). Odnosząc się do edukacji polonistycznej i kształcenia nauczycieli, autorka zaproponowała studentom specjalności nauczycielskiej jako lektury omawiane w trakcie zajęć książkę Olgi Ptak Kto ukradł jutro? Czyli dlaczego nie jest jak z obrazka oraz zbiór reportaży Jacka Hołuba, noszący prowokujący tytuł Żeby umarło przede mną. Opowieści matek niepełnosprawnych dzieci. Teksty te stanowią cenne źródło wiedzy na temat niepełnosprawności, a także mogą skłonić czytelników do nieco innego spojrzenia na tę grupę społeczną oraz ich bliskich i jednocześnie być ważnym punktem wyjścia do działań edukacyjno-wychowawczych. W artykule przedstawiono studenckie projekty związane z analizą wybranych utworów, które mają na celu przyjrzenie się sytuacji niepełnosprawnych bohaterów oraz ich rodzin, jak również zmotywowanie uczniów do przyjmowania postawy empatycznej i otwartości wobec opisanych tam problemów.