“Let’s Do What Is Ours!”, or about the Intellectual Ethos in a Modern Paraenesis by Wojciech Młynarski

Aneta Wysocka

Abstract


The article contains a semantic and stylistic analysis of the song by Wojciech Młynarski entitled Let’s Do What Is Ours! (Pol. Róbmy swoje!), carried out with particular emphasis on the axiological intention of the author. The work promoting the attitude of intellectual courage, creative activity and perseverance, which serves the civilization values verbalized by the author in the form of a triad “culture, art, freedom of speech”, was considered a modern paraenesis, in which numerous linguistic and literary means (and in particular the title phrase, which became a winged word) were used to shape the worldview of the audience. The text has been reviewed against the artist’s entire legacy, the usefulness of which for didactics of Polish was reflected in the new base for teaching program for high school.

Keywords


paraenesis; civilization values; winged words; contextual meaning of phrases; semantic and stylistic analysis; Wojciech Młynarski

Full Text:

PDF (Język Polski)

References


LITERATURA

Bańko, M. (2002). Wykłady z polskiej fleksji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Bańko, M. (red.). (2000). Inny słownik języka polskiego PWN. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Bartmiński, J., Brzozowska, M. (2016). Koncept PRACY we współczesnej polszczyźnie. W: J. Bartmiński, M. Brzozowska, S. Niebrzegowska-Bartmińska (red.), Leksykon aksjologiczny Słowian i ich sąsiadów (T. 3: Praca; s. 93–128). Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Bartmiński, J., Chlebda, W. (2018). Obrazy EUROPY w języku polskim i w tekstach polskich dyskursów publicznych. W: W. Chlebda (red.), Leksykon aksjologiczny Słowian i ich sąsiadów (T. 2: Europa; s. 169–216). Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Bralczyk, J. (2007). 444 zdania polskie. Warszawa: Świat Książki.

Bralczyk, J. (2017a). 1000 słów. Warszawa: Wydawnictwo Agora.

Bralczyk, J. (2017b). Młynarski. Absolutnie. W: W. Młynarski, Od oddechu do oddechu (s. 4–10). Warszawa: Prószyński Media.

Buttler, D. (2001). Polski dowcip językowy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Chlebda, W. (2001). Frazematyka. W: J. Bartmiński (red.), Współczesny język polski (s. 335–342). Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Chlebda, W. (2005). Szkice o skrzydlatych słowach. Interpretacje lingwistyczne. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.

Doroszewski, W. (red.). (1958–1969). Słownik języka polskiego (T. 1–10). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Dubisz, S. (red.). (2005). Uniwersalny słownik języka polskiego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Karwatowska, M. (2010). Uczeń w świecie wartości. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Kęsik, M. (1989). La cataphore. Paris: PUF.

Kopaliński, W. (1985). Słownik mitów i tradycji kultury. Warszawa: PIW.

Kufel, S. (1998). Dydaktyka i parenetyka: uwagi o elementach świata przedstawionego w „Ziemiaństwie polskim” Kajetana Koźmiana. Pamiętnik Literacki, nr 89(3), 5–14.

Lewicki, A.M. (2003). Studia z teorii frazeologii. Łask: Oficyna Wydawnicza Leksem.

Mandler, J.M. (2004). Opowiadania, skrypty i sceny. Aspekty teorii schematów. Kraków: Universitas.

Markiewicz, H., Romanowski, A. (1990). Skrzydlate słowa. Warszawa: PIW.

Młynarski, W. (2017). Od oddechu do oddechu. Warszawa: Prószyński Media.

Młynarski, W. (2018). Rozmowy. Warszawa: Prószyński Media.

Okopień-Sławińska, A. (2001). Semantyka wypowiedzi poetyckiej. Kraków: TAiWPN Universitas.

Oleszkowicz, A. (2006). Bunt młodzieńczy. Uwarunkowania, formy, skutki. Warszawa: Wydawnictwo Scholar.

Padučeva, E.V. (1992). Wypowiedź i jej odniesienie do rzeczywistości. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Pajdzińska, A. (1993). Frazeologizmy jako tworzywo współczesnej poezji. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Płuciennik, J. (2018). Kultura jako aktywizm. Protest song Młynarskiego, kultura liberalna i zaangażowanie. W: K. Burska, E. Olejniczak (red.), Strasznie lubię cię, piosenko. Szkice o tekstach Wojciecha Młynarskiego (s. 71–87). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Rosińska-Mamej, A., Połowniak-Wawrzonek, D. (2019). „Lubmy swoje”, czyli o skrzydlatych słowach wywodzących się z piosenek. Respectus Philologicus, nr 36, 32–46.

Skudrzykowa, A., Urban, K. (2000). Mały słownik terminów z zakresu socjolingwistyki i pragmatyki językowej. Kraków–Warszawa: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego, Spółka Wydawniczo-Księgarska.

Sławiński, J. (2010a). Dydaktyczna literatura. W: M. Głowiński, T. Kostkiewiczowa, A. Okopień-Sławińska, J. Sławiński (red.), Słownik terminów literackich (s. 113). Wrocław: Ossolineum.

Sławiński, J. (2010b). Parenetyczna literatura. W: M. Głowiński, T. Kostkiewiczowa, A. Okopień-Sławińska, J. Sławiński (red.), Słownik terminów literackich (s. 373). Wrocław: Ossolineum.

Sławkowa, E. (2013). Nie wszystkie drogi prowadzą do Rzymu. O roli frazeologizmów w tekście literackim raz jeszcze. Referat wygłoszony na konferencji z cyklu „Język pisarzy” IV, Środki artystycznego wyrazu, UKSW. Warszawa (mps).

Stachowiak, L. (1978). W poszukiwaniu parenezy w Starym Testamencie. Collectanea Theologica, nr 48/2, 37–57.

Szaruga, L. (2008). Powinności literatury. W: tegoż, Powinności literatury i inne szkice krytyczne (s. 102–111). Kraków: TAiWPN Universitas.

Tokarski, J. (1980). Słownik wyrazów obcych. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Tymiakin, L. (2007). Nakłanianie subdyrektywne. Propozycja, prośba i rada w realizacjach młodzieży gimnazjalnej. Zagadnienia wybrane. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Wierzbicka, A. (1975). W poszukiwaniu tradycji: idee semantyczne Leibniza. Pamiętnik Literacki, nr 1(66), 109–126.

Wierzbicka, A. (2006). Semantyka. Jednostki elementarne i uniwersalne. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Wróblewski, B. (2007). Stańczyk i Kubuś w jednym stali dziele. O twórczości Wojciecha Młynarskiego. Akcent, nr 2, 142–146.

AKTY PRAWNE

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 stycznia 2018 roku w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego dla liceum ogólnokształcącego, technikum oraz branżowej szkoły II stopnia (Dz.U. 2018 poz. 467), Załącznik nr 1 – Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla czteroletniego liceum ogólnokształcącego i pięcioletniego technikum.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/en.2020.5.171-184
Date of publication: 2020-12-31 10:41:30
Date of submission: 2019-06-17 21:30:04


Statistics


Total abstract view - 1483
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 0

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2020 Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.