Typological Systematics and Distribution of Forest Arboreta in Poland

Piotr Szkołut

Abstract


The article analyzes forest arboreta as a specific type of botanical garden. Based on literature and data from selected sites in Poland, a new classification was developed, considering their origin, functions, diversity and legal status. The result is a proposal for a new registry of forest arboreta, highlighting those particularly suited for scientific research, conservation, education, and recreational activities, with an illustration of their distribution in Poland as of 2025.


Keywords


dendrological garden; forest arboretum; typological systematics; Poland

Full Text:

PDF (Język Polski)

References


ArbNET (b.d.). Arboretum Accreditation Program. Online: https://www.arbnet.org/arboretum-accreditation-program (dostęp: 20.05.2025).

Botanic Gardens and Plant Conservation (b.d.). Online: https://www.bgci.org/about/botanic-gardens-and-plant-conservation (dostęp: 20.05.2025).

Bugała, W. (1987). Wpływ suszy w latach 1982–1985 na drzewa i krzewy w Arboretum Kórnickim. Sylwan, 131(4), 15–22.

Chmura, D.J., Howe, G.T., Anderson, P.D., St. Clair, J.B. (2010). Przystosowanie drzew, lasów i leśnictwa do zmian klimatycznych. Sylwan, 154(9), 587–602.

Czubak, D., Jabłoński, M., Jabłoński, T., Kaliszewski, A., Kowalska, A., Szmidla, H., Zajączkowski, G. (2024). Raport o stanie lasów w Polsce 2023. Ośrodek Rozwojowo-Wdrożeniowy Lasów Państwowych w Bedoniu.

Duda, J., Rusin, A., Kojs, P., Włoch, W. (2001). Naturalne zbiorowiska leśne Arboretum Bramy Morawskiej. Biuletyn Ogrodów Botanicznych, 10, 7–12.

European Forest Genetic Resources Programme (EUFORGEN). (b.d.). Member Countries: Poland. Online: https://www.euforgen.org/about-us/member-countries/poland (dostęp: 20.05.2025).

Europejskie Centrum Muzyki Krzysztofa Pendereckiego (2025). Online: https://penderecki-center.pl/zwiedzanie (dostęp: 20.05.2025).

EVOLTree (b.d.). About Members. Online: https://www.evoltree.eu/about/members (dostęp: 20.05.2025).

Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska (b.d.). Wykaz ogrodów botanicznych w Polsce. Online: https://www.gov.pl/web/gdos/wykaz-ogrodow-botanicznych-w-polsce (dostęp: 20.05.2025).

Geoserwis Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska. (b.d.). Online: https://geoserwis.gdos.gov.pl/mapy/?usedesktop=true (dostęp: 20.05.2025).

Grzonkowska, J. (2014). Ogrody botaniczne jako naukowo opracowane kolekcje muzealne. Muzealnictwo, 55, 97–106.

Hołowkiewicz, E. (1892). Echa historyczne puszcz i bagnisk starej Słowieńszczyzny. Sylwan, 10, 5–12, 46–57, 109–119, 152–161, 197–205, 262–268, 298–302, 333–334.

Jażdżewski, K., Gass-Pięta, M., Piechowiak, J., Wałaszewski, W. (2018). Arboretum Wirty w czterech odsłonach. Gdynia: Wydawnictwo Region.

Kowalski, M. (1994). Zmiany składu gatunkowego lasów na tle zmian klimatu w ostatnich dwóch stuleciach. Sylwan, 138(9), 33–44.

Łukasiewicz, A., Puchalski, J. (2002). Ogrody botaniczne w Polsce. Warszawa: KBN, Fundacja „Homo et Planta”.

Łukaszewicz, J., Dobrowolska, D., Mionskowski, M., Nowakowska, J., Olszowska, G., Paluch, R., Sułkowska, M., Tereba, A., Wrzesiński, P., Zajączkowski, G., Zajączkowski, P. (2015). Zasięgi drzew w Polsce, czyli panta rhei. W: Wyzwania i szanse leśnictwa XXI wieku (s. 107, poster). Sękocin Stary. (Częściowo opublikowane również w: Głos Lasu, 5).

Nowak, K. (2020). Najstarsze drzewa Arboretum Kórnickiego. Zarys historii kolekcji dendrologicznej na trzech planach parku. Rocznik Polskiego Towarzystwa Dendrologicznego, 68, 63–76.

Pietrzak-Zawadka, J., Zawadka, J. (2018). The Forest Arborets and Their Activities for Forest and Nature Education. Ekonomia i Środowisko, 64(1), 121–131.

Raymond, D. (1984). L’arboretum national des Barres. Nogent-sur-Vernisson: Association du centenaire de l’École nationale des ingénieurs des travaux des eaux et forêts.

Sargent, C.S. (1921). The First Fifty Years of the Arnold Arboretum. Journal of the Arnold Arboretum, 3(3), 127–171. DOI: https://doi.org/10.5962/p.317964

Solon, J., Borzyszkowski, J., Bidłasik, M., Richling, A., Badora, K., Balon, J., Brzezińska-Wójcik, T., Chabudziński, Ł., Dobrowolski, R., Grzegorczyk, I., Jodłowski, M., Kistowski, M., Kot, R., Krąż, P., Lechnio, J., Macias, A., Majchrowska, A., Malinowska, E., Ziaja, W. (2018). Physico-Geographical Mesoregions of Poland: Verification and Adjustment of Boundaries on the Basis of Contemporary Spatial Data. Geographia Polonica, 91(2), 143–170. DOI: https://doi.org/10.7163/GPol.0115

Tomanek, J. (1967). Leśne arboretum w Rogowie. Warunki przyrodnicze, rozwój, cele i zadania. Sylwan, 111(2), 23–31.

Tumiłowicz, J. (1999). Leśne arboreta w Polsce – specyfika i działalność. Prace Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Wrocławskiego, 5(1), 315–323.

Tumiłowicz, J., Kuszewska, K., Zumarski, W. (2007). Leśne Arboretum im. Polskiego Towarzystwa Leśnego w Nadleśnictwie Kudypy koło Olsztyna. Sylwan, 151(1), 66–72. DOI: https://doi.org/10.26202/sylwan.2006060

Ustawa (2004). Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (t.j. Dz.U. 2024, poz. 1478).

Zarzyński, P., Tomusiak, R. (2015). Warto zobaczyć w Lasach Państwowych. Ogrody botaniczne i arboreta leśne. Warszawa: GDLP.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/b.2025.80.0.109-129
Date of publication: 2025-07-31 18:20:58
Date of submission: 2025-06-17 09:28:06


Statistics


Total abstract view - 9
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 3

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2025 Piotr Szkołut

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.