Email this article 
Hide
Show all
Jerzy Żuławski (1874-1915); solar catastrophe; sacrum; renovatio; homo religiosus; anamnesis, anamneza; androgyny;
Abstract
The article is an attempt to read the meanings of a work on a plane constituted in the sphere of sacrum. The starting point of the conducted analysis is the presentation of a specific eschatological mythology which Jerzy Żuławski performs in his work. Through the issues of history, time, anamnesis and cosmogony, the author of “Eros and Psyche” presents a common desire to regain the irretrievably lost ideal order of existence (renovatio). In addition to the soteriological hope expressed in the end of the drama, it is also important to discover an even deeper longing that governs the sphere of human imagination. It is the divine androgynity that reflects the idea of perfect unity.
Keywords
Full Text:
PDF (Język Polski)References
Baldock John (1994), Symbolika chrześcijańska, przeł. J. Moderski, Poznań.
Eliade Mircea (1974), Sacrum, mit, historia. Wybór esejów, wybór i wstęp M. Czerwiński, przeł. A. Tatarkiewicz, Warszawa.
Eliade Mircea (1997a), Inicjacja, obrzędy, stowarzyszenia tajemne. Narodziny mistyczne, przeł. K. Kocjan, Kraków.
Eliade Mircea (1997b), W poszukiwaniu historii i znaczenia religii, przeł. A. Grzybek, Warszawa.
Eliade Mircea (1998), Aspekty mitu, przeł. P. Mrówczyński, Warszawa.
Eliade Mircea (1999), Sacrum i profanum. O istocie religijności, przeł. R. Reszke, Warszawa.
Gutowski Wojciech (1994), Wśród szyfrów transcendencji. Szkice o sacrum chrześcijańskim w literaturze polskiej XX wieku, Toruń.
Jastrun Mieczysław (1965), Wstęp, [w:] J. Żuławski, Wiersze wybrane, wybór i wstęp M. Jastrun, Warszawa.
Korczak Andrzej (2014), Porządek wśród mitów według Mircei Eliadego, „IDEA – Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych” XXVI, s. 279–290.
Kryński Stanisław (1976), Pojęcie sztuki i twórczości w eseistyce Jerzego Żuławskiego, [w:] Jerzy Żuławski. Życie i twórczość. Referaty i materiały Sesji Naukowej, red. E. Łoch, Rzeszów, s. 57–72.
Kwiatkowski Jerzy (1977), Od katastrofizmu solarnego do synów słońca, [w:] Młodopolski świat wyobraźni. Studia i eseje, red. M. Podraza-Kwiatkowska, Kraków, s. 231–325.
Nietzsche Friedrich (1904), Dytyramby dionizyjskie, przeł. S. Wyrzykowski, Kraków.
Nowakowski Józef (1976), Dekadencja i terapia (Wokół estetycznych poglądów Jerzego Żuławskiego), [w:] Jerzy Żuławski. Życie i twórczość. Referaty i materiały Sesji Naukowej, red. E. Łoch, Rzeszów, s. 35–55.
Orman Eliza (2012), Realizacja założeń dramatu statycznego Maeterlincka w dramacie młodopolskim, „Prace Literackie”, nr 52, s. 65–77.
Podraza-Kwiatkowska Maria (2001), Symbolizm i symbolika w poezji Młodej Polski, Kraków.
Platon (1959), Menon, wstęp i przeł. W. Witwicki, Warszawa.
Platon (2002), Uczta, wstęp i przeł. W. Witwicki, Kęty.
Quispel Gilles (1988), Gnoza, przeł. B. Kita, Warszawa.
Sajewska Dorota (2005), „Chore sztuki”. Choroba, tożsamość dramat. Przemiany podmiotowości oraz formy dramatycznej w utworach scenicznych przełomu XIX i XX wieku, Kraków.
Tatarkiewicz Władysław (1990), Historia filozofii, t. 1, Filozofia starożytna i średniowieczna, Warszawa.
Trześniowski Dariusz (2011), Femme fatale w tekstach Jerzego Żuławskiego, [w:] Zasługi Jerzego Żuławskiego i jego rodu dla literatury i kultury polskiej XX wieku, red. E. Łoch, D. Trześniowski, Lublin.
Tynecka-Makowska Słowinia (2002), Antyczny paradygmat prezentacji snu, Łódź.
Wądolny-Tatar Katarzyna (2006), Metaforyka oniryczna w liryce Młodej Polski, Kraków.
Wiśniewska Lucyna (1994), Filozofia twórczości Jerzego Żuławskiego, „Kieleckie Studia Bibliologiczne”, t. 2, s. 211–225.
Żuławski Jerzy (1902), O cywilizacji i filozofii. Luźne uwagi, [w:] Tenże, Prolegomena. Uwagi i szkice, Lwów, s. 3–22.
Żuławski Jerzy (1913), Diabolo suadente, [w:] Tenże, Szkice literackie. Książki – myśli – ludzie, Warszawa, s. 221–302.
Żuławski Jerzy (1921), Eros i Psyche. Powieść sceniczna w siedmiu rozdziałach, wstęp T. Sinko, Kraków.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/ah.2018.9.63-76
Date of publication: 2019-09-12 20:05:15
Date of submission: 2018-11-19 19:32:48
Statistics
Indicators
Refbacks
- There are currently no refbacks.
Copyright (c) 2019 Ewa Katarzyna Borkowiak
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.